តើព្រះភូមិមានអត្ថន័យយ៉ាងណាក្នុងដូងព្រលឹងខ្មែរ?

តាំងពីដើមរៀងមកនៅគ្រប់បណ្តា ភូមិឋាន និង គេហដ្ឋានរបស់ជនជាតិខ្មែរ យើងសុទ្ធតែមានរៀបចំអាសនៈផ្សេងៗ ចាប់តាំងពីរបងផ្ទះមុខ ផ្ទះ និង បរិវេណ ខាងក្នុងផ្ទះនូវអាសនៈ ជំនាងផ្ទះ អាសនៈ ជីដូនជីតា បុព្វការីជន... ជាពិសេស គឺ ទេវតាព្រះភូមិដែលគេតែងឃើញមុនគេបង្អស់មានប្រតិស្ឋានអាសនៈ ឬ រានទេវតា តូចមួយនៅខាងមុខគេហដ្ឋាន ដើម្បីគោរព រំឭកគុណដល់បារមីវត្ថុស័ក្តិសិទ្ធិក្នុងការ ស្វែងរកសេចក្តីសុខដុមរមនា និង ភាព ចម្រុងចម្រើន ។ រានទេវតានោះខ្មែរ យើងធ្លាប់ហៅយ៉ាងខ្លីថា ព្រះភូមិ ។

តើព្រះភូមិទេវតាមានរូបរាងលក្ខណៈយ៉ាងណា មានបារមី មហិទ្ធិឫទ្ធិជួយ ដល់អ្នករៀបចំគោរពបូជាយ៉ាងណានោះ ? ខាងក្រោមនេះជាបទសម្ភាសជាមួយលោក សិង្ហ គា ម្ចាស់ផ្ទះជយភូមិ ប្រធានអង្គការចតុទ្ទិស សង្ឃប្រចាំប្រទេសកម្ពុជា និង ជាអ្នកស្រាវជ្រាវឯករាជ្យផ្នែកវប្បធម៌ ស្តីពីព្រះភូមិទេវតា ដែលជាទេវតាមួយព្រះអង្គ ក្នុងចំណោមទេវតាប្រចាំទិសទាំងប្រាំបីនៃភូមិស្ថាន ក្នុងជំនឿ និង ផ្នត់គំនិតរបស់ជនជាតិខ្មែរយើងតាំងពីបុរាណមក ។

ទឹកមុខរីករាយបង្កប់ទៅដោយស្នាមញញ្ញឹមនៃក្តីស្រឡាញ់វប្បធម៌ដ៏រុងរឿងរបស់ ជាតិខ្មែរ លោក សិង្ហ គា បានលើកបង្ហាញអ្នកយកព័ត៌មានយើងនូវរូបគំនូរមួយផ្ទាំង យ៉ាងស្រស់ស្អាត រូបទេវតាជិះលើសត្វអណ្តើក រចនាបថខ្មែរសុទ្ធសាធ ដែលមើលទៅ លោកដូចជាស្រឡាញ់ពេញចិត្តពេញថ្លើមនឹងរូបគំនូរនេះមិនតិចនោះទេ ហើយលោក បានឧទានបញ្ជាក់ដោយសម្តីមួយៗតែច្បាស់ថា “នេះគឺជារូបគំនូរព្រះភូមិទេវតាដែលខ្ញុំ បានស្រាវជ្រាវរកឃើញ និង ទើបឱ្យជាងគំនូរខ្មែរដ៏ចំណានគូរឱ្យកាលពីពេលថ្មីៗនេះ”។

លោកបានបន្តឱ្យដឹងថា នៅក្នុងជំនឿខ្មែរក្រៅពីទេវតាប្រចាំទិសទាំងប្រាំបីនៃភូមិ ឋាននោះ ខ្មែរក៏មានរុក្ខទេវតាប្រចាំទិសផងដែរ ។ ការប្រតិស្ឋានទីអាស្រ័យនៃពពួក ទេវតាទាំងនោះគេពុំអាចធ្វើទៅដោយស្មានៗបានទេ ។ ដោយឡែកសម្រាប់ព្រះភូមិ ទេវតាគួរដាក់ទិសណានៃភូមិឋាន និង មានរូបរាងលក្ខណៈសណ្ឋានបែបណានោះ បានបាត់ឈឹងគ្មានពុំមានរូបរាងទាល់តែសោះ សូម្បីតែមួយក៏គ្មានដែរ នេះជាការគួរឱ្យ សោកស្តាយណាស់របស់ជនជាតិខ្មែរកន្លងមក ។

ជាសំណាងល្អ ព្រះភូមិទេវតាបានយាងត្រឡប់មកវិញ ដែលជាចំណងដៃថ្មីជូនដល់ ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរគ្រប់ស្រទាប់វណ្ណៈ ទាំងនៅក្នុងប្រ-ទេសក៏ដូចនៅក្រៅប្រទេស ។

លោង សិង្ហ គា បានបរិយាយគាស់កកាយ វប្បធម៌ដ៏ចំណាស់ដែលបានបាត់បង់ជាយូរមកហើយ នោះ ទាក់ទងនឹងរឿងព្រះភូមិទេវតាឱ្យទស្សនាវដ្តី ប្រជាប្រិយបានដឹងថា កាលពី ១៩៣៣ ឆ្នាំមុនមាន ព្រះឥន្ទ្រាធិរាជធ្លាប់យាងចុះមកប្រទេសកម្ពុជាដែល បណ្តាលឱ្យនគរខ្មែរយើងក្លាយជាចក្រភពមួយដ៏រឹងមាំ និង ខ្លាំងក្លា ។ កាលនោះទំនងជាព្រះរាជាខ្មែរ ក៏ដូចពលរដ្ឋខ្មែរទូទៅបានប្រកាន់ខ្ជាប់នូវក្បួនច្បាប់ ផ្នែកសាសនា រហូតដល់ព្រះឥន្ទ្រាធិរាជយាងចុះមក ជួយតម្រង់ទិសដឹកនាំជាតិដល់ព្រះកេតុមាលា ស្តេច ចក្រពត្តិខ្មែរ ។

ម្ចាស់ផ្ទះព្រះភូមិរូបនេះបន្តថា“ក្រៅពីជំនាងផ្ទះ ជំនាងគ្រឹះស្ថាននោះ ខ្មែរយើងមានទេវតាប្រាំបី អង្គប្រចាំទិសទាំងប្រាំបីរបស់ភូមិឋាន ឬ សំណង់ធំៗ របស់ជនជាតិខ្មែររាប់ទាំងវត្តអារាមផងដែរ ក្នុង ចំណោមទេវតាទាំងប្រាំបីអង្គនោះមានមួយព្រះអង្គ ជាព្រះភូមិដែលជាប្អូនបង្កើតរបស់ស្តេចក្រុងញលី ។ ព្រះអង្គមានតួនាទីថែរក្សាភូមិឱ្យបានសុខចម្រើននៅ ត្រង់ទិសមួយក្នុងចំណោមទិសទាំងប្រាំបីដែលមាន ទេវតាមួយអង្គៗចាំថែរក្សាដាច់ដោយឡែកពីគ្នាពុំអាចខុសទិសណាមួយក្នុងទិសទាំងប្រាំបីបានទេ គឺទេវតាមួយអង្គទិសមួយដាច់ខាត ។

នៅក្នុងការគោរពបូជាព្រះភូមិទេវតាឱ្យបាន ត្រឹមត្រូវតាមបុរាណាចារ្យនោះ លោក សិង្ហ គា បានប្រាប់ឱ្យដឹងថា“ក្នុងការរៀបចំសែនព្រេនព្រះ ភូមិ ឬ ក្រុងញលីនោះ គឺត្រូវពិនិត្យរៀបចំតង្វាយឱ្យ បានត្រឹមត្រូវ ពីព្រោះព្រះភូមិលោកតែងប្រែកាឡា ឬ បែងភាគទៅតាមថ្ងៃ” ។ លោក គា បានបន្តថា “ថ្ងៃទី ១ គឺថ្ងៃអាទិត្យ ព្រះភូមិប្រែជារាជកុមារ ថ្ងៃ ចន្ទប្រែជាព្រះនាង ឧមាភគវតី ថ្ងៃអង្គារប្រែជាយក្ខ ថ្ងៃពុធប្រែជាតាបស ថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ប្រែជាមហាឥសី ថ្ងៃសុក្រប្រែជាសត្វគោ ឬ សត្វលា និង ថ្ងៃសៅរ៍ ប្រែជារាជសីហ៍” ។

ទាំងអស់នេះគឺជាការរកឃើញមកវិញនូវអត្ត-សញ្ញាណរបស់ព្រះភូមិខ្មែរដែលបានបាត់បង់ជាយូរ មកហើយនោះ ។ ក្នុងនាមជាកុលបុត្រ កុលធីតា ខ្មែរគួរគោរពបូជាឱ្យបានត្រឹមត្រូវ ទាំងការរៀប រណ្តាប់សែនព្រេនទៅតាមថ្ងៃ ការរៀបចំប្រតិស្ឋាន ឱ្យត្រូវតាមទិស ដើម្បីខ្លួនយើង គ្រួសារយើង មានសុខដុមរមនា និង ចម្រុងចម្រើន ព្រោះថាបើ គ្រួសារខ្មែរគ្រប់គ្រួសារទទួលបានចម្រុងចម្រើន ហើយ ប្រទេសជាតិខ្មែរទាំងមូលក៏ថ្កុំថ្កើងរុងរឿង សមជាអច្ឆរិយប្រទេសដែលពិភពលោកទទួលស្គាល់ ដែរ ។